تفاوت کشاورزی سنتی و مدرن

در این سبک زندگی انسان‌ها توانستند با کار و تلاش طبیعت دست نخورده را به خدمت خود بگیرند. از آنجا که محصولات کشاورزی احتیاج به مراقبت دارند انسان‌ها خانه‌های خویش را در کنار مزارع ساختند آنها اراضی را توسط حیواناتی چون گاو و اسب شخم می‌زدند و با جویبارهای منشعب شده از رودخانه‌ها، چشمه‌ها و قنات مزارع خویش را آبیاری کردند.

بنابراین با وجود آمدن مزرعه‌ها و خانه‌ها در کنار یکدیگر به تدریج روستاها به وجود آمدند و کار سنگین کشاورزی که با مراقبت در مقابل خطرات و تهدیداتی چون آفات، امراض و حیوانات وحشی فقط با همیاری و همکاری تمام کشاورزان روستانشین امکان داشت این روش و کشت وکار در امور زراعی و باغی وابسته به ابزار و امکانات ساده ابتکاری نگرفته بود اما یکی از اصلی‌ترین و مهمترین ویژگی این کشاورزی استفاده از تجارب ارزشمند تاریخی کشاورزی بوده که از پیشینیان به ارث برده بودند، بود و تعریف و مفهومی از کشاورزی سنتی را در مجامع علمی امروزی منعکس می‌ساخت.

کشاورزی از دیرباز در ادوار تاریخی جوامع بشری در راستای ایجاد، توسعه و تکامل تمدن‌ها تاثیر بسزایی داشته است، لذا تشکیل اجتماعات بشری در واحدهای جغرافیایی شهری، روستایی و حتی کشوری در طول تحولات تاریخی در قرون طولانی وابسته به رونق و توسعه کشاورزی بوده به نحوی که تا قرون وسطی کشاورزی با ساختار سنتی و روند کاری ساده‌ای همراه بوده است و در ایران هم تا اواخر دوره قاجار به صورت سنتی فعالیت کشاورزی انجام می گرفت.

کشاورزی اساس تامین غذا و بقای حیات تمدن‌های جوامع بشری تا به امروز بوده و عدم توجه جدی به آن می‌تواند تبعات ناخوشایندی از جهت رشد، توسعه و شکوفایی جوامع به همراه داشته باشد. هم اکنون بخش کشاورزی به عنوان منبع تامین غذا در سبد مصرف جهانی، دارای جایگاه ویژه‌ای است و مساله امنیت غذایی و محصولات کشاورزی استراتژیک بر اهمیت آن افزوده است. هر چند که در اعصار گذشته با توجه به افزایش جمعیت جامعه جهانی و نیازهای غذایی در زمان ما به کشاورزی مانند امروزه توجه جدی‌تری توسط مجامع و متولیان امر صورت نگرفته است. آب و منابع آبی در کنار سیستم‌های کشاورزی به عنوان گزینه اصلی توسعه کشاورزی بوده به نحوی که هر نقطه‌ای از این کره خاکی آب فراوان و قابل دسترسی داشت همچون حاشیه رودخانه‌ها پرآب کشاورزی از رونق بیشتری برخوردار بوده و این مسئله در تشکیل زندگی کشاورزی به شیوه سنتی در ادوار تاریخی گذشته به عنوان عامل اساسی و پایه‌ای بوده است، همچنان که از بهره‌برداری صحیح منابع آبی و اصول آبیاری، کشاورزی را با کاهش سطح زراعی و باغی و در نهایت کاهش محصولات کشاورزی مواجه کرده است. در کشاورزی سنتی، کشاورزان تجارب گذشته را که از پدران و نیاکان خویش نسل به نسل دریافت داشته‌اند در عرصه عملیات کشاورزی به کار می‌برند، لذا با توجه به سطح سواد پایین و متوسط تعداد عمده‌ای از کشاورزان کشور ما کشاورزی سنتی و تجربیات آن هنوز هم به عنوان یک روش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی کشاورزان در طول تاریخ کشاورزی شرق زمین از جمله ایران تا قبل از ورود علوم و فنون جدید و تکنولوژی کشاورزی با ابزار دستی کشاورزی می‌کردند تا امروزه هم در بعضی از نقاط کاربرد این ابزار‌آلات و حتی نهاده‌های قدیمی مرسوم بوده است. در واقع این ابزارهای تغییر نیافته در طول قرن‌های متمادی نماد بارز کشاورزی سنتی بوده است، کشاورزی سنتی در طول زمان با تحول و دگرگونی برخلاف کشاورزی مدرن فاصله چشمگیری داشته به گونه‌ای که در کشاورزی سنتی روند کاری ثابت و شخصی در هر دوره کاری عملیات کشاورزی وجود داشته و کشاورزان نه براساس اصول دانش کشاورزی بلکه بر مبنای اندوخته‌های تجربی خویش اقدام به کشت و زرع می‌نموده‌اندکشاورزی مدرن یا کشاورزی دانش محور نزدیک به یک قرن است جامعه کشاورزی ایران با آن آشنا شده است. این سبک کشاورزی نوین دارای دامنه‌ای وسیع و مهمترین خصوصیات آن کشاورزی علمی و اصولی همگام با ترویج و آموزش کشاورزی، به طوری که کشاورزان با کمک کارشناسان و متخصصان کشاورزی در کنار تجربیات خویش از دانش کشاورزی روز بهره می‌برند، از نتایج آن ایجاد تحول در این عرصه با افزایش محصولات و تولیدات کشاورزی که با اختراع ماشین‌های کشاورزی و ورود آنها به عرصه فعالیت‌های کشاورزی همگام بود. از طرفی در کشاورزی مدرن مدرنیزه کردن ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی و استفاده از نهاده‌های کشاورزی جدید نظیر انواع کودها و سموم علاوه بر امکان افزایش تولید محصولات کشاورزی اعم از زراعی و باغی و… بحث خودکفایی کشاورزی و توسعه اقتصاد کشاورزی را به همراه داشته است. در آغازین قرن بیستم با شتاب رو به رشد کشاورزی مدرن و توجه به مکانیزاسیون کشاورزی پیامدهایی چون آسان‌تر شدن فعالیت‌های کشاورزی، کاهش هزینه‌های تولید و تامین امنیت غذایی جامعه جهانی را تا حدودی به دنبال داشته است، همچنین این روش کشاورزی به واسطه تکنولوژی‌های جدید و کشاورزی مکانیزه باعث گسترش سطح زیر کشت و توانمندتر شدن کشاورزان و توسعه کشاورزی شده است. به طور کلی در تاریخچه کشاورزی جهان، بخش کشاورزی با پشت‌سر گذاشتن دوره کشاورزی سنتی و گام نهادن در مسیر کشاورزی مدرن و پایدار، خدمات شایانی به توسعه و شکوفایی جامعه جهانی کرده است. به امید تحقق کشاورزی پایدارتر و رونق هر چه بیشتر کشاورزی ایران عزیز ما.

برچسب‌ها: کشاورزی سنتی, کشاورزی مدرن, کانال کشاورزی, گروه کشاورزی